Als we maatschappelijke vraagstukken willen oplossen drukken we de resultaten traditioneel vaak uit in de voordelen en waarden die het oplevert voor onze samenleving. Het duiden van deze kwalitatieve opbrengsten is natuurlijk van belang, maar het zou ook heel nuttig zijn als je dit kunt vertalen naar financiële resultaten. Dat vergroot het draagvlak en vergemakkelijkt de samenwerking tussen stakeholders aanzienlijk. Vooral als blijkt dat een investering in het sociaal domein een positief rendement oplevert. Gelukkig hebben we daar een methode voor: de SROI methodiek.
Wat is de SROI methodiek?
SROI staat voor Social Return On Investment en is een internationaal gevalideerde methode. Het maakt de belangen van diverse stakeholders inzichtelijk en hun investeringen en financiële opbrengsten. Recent heeft PGOsupport een SROI berekening uitgevoerd naar de impact van lotgenotencontact. De belangrijkste stakeholders: gemeenten, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en werkgevers. De belangrijkste voordelen voor de deelnemers:
- 96% zegt niet het gevoel te hebben er alleen voor te staan
- 92% zegt dat ze openlijk over hun problemen kunnen praten
- 90% zegt te leren van de ervaringen van anderen
- 80% geeft aan beter om te kunnen gaan met zijn probleem
De opbrengsten voor gemeenten, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en werkgevers
De quick scan SROI van PGOsupport leverde als belangrijke uitkomst dat iedere geïnvesteerde euro in alle vormen van lotgenotencontact gemiddeld 4½ euro oplevert over een periode van 5 jaar. Voor de stakeholders liggen de ‘value drivers’ op verschillende terreinen:
- Voor gemeenten: lagere Wmo kosten en besparing op uitkeringen
- Voor zorgverzekeraars: lagere zorgkosten
- Voor zorgaanbieders: efficiëntere bedrijfsvoering
- Voor werkgevers: hogere productiviteit en minder verzuim
Duitsland heeft al langer en veel meer ervaring met het inzetten van lotgenotencontact en zelfhulpgroepen. Er zijn er tussen 70.000 tot 100.00 en hieraan nemen zo’n 3,4 miljoen mensen deel. Voor iedere euro die er wordt geïnvesteerd komen er gemiddeld 5 terug. Dit komt vooral door een lagere frequentie van huisartsen- of specialisten bezoek, betere therapietrouw bij medicamenteuze- of herstelbehandelingen en doeltreffender hulpmiddelen gebruik. De investeringen worden gedaan door (vooral lokale) overheden en zorgverzekeraars maar ook dankzij donaties en sponsoren.
‘Voor uitgebreider draagvlak en commitment van stakeholders zijn meer SROI metingen nodig.’
De potentie voor Nederland
We kennen de voordelen van lotgenotencontact en zelfhulpgroepen ook in Nederland. Maar met de SROI resultaten in gedachte kunnen we het veel beter doen. Vooral als gemeenten en zorgverzekeraars dit gaan inzetten als instrument om sociale vraagstukken aan te pakken. Want deze vraagstukken zijn niet alleen complex en weerbarstig, de kosten van het sociaal domein voor gemeenten en de zorgkosten voor zorgverzekeraars zijn inmiddels onbeheersbaar geworden.
Door als gemeente of zorgverzekeraar op een slimme manier een community te bouwen rondom kwetsbare burgers realiseer je een duurzame en constructieve relatie, verwerf je informatie hoe je hen doelgerichter kan helpen en dat het leidt tot lagere kosten. De belangrijkste voordelen op een rij:
- efficiënte wijze van direct contact met kwetsbare doelgroepen
- nieuwe inzichten over wat er echt leeft om zo een brug te slaan tussen de systeemwereld gemeente en zorgverzekeraar en de leefwereld van de burger
- hulp- en zorgaanbod kan beter worden afgestemd op de behoefte
- de vraag naar professionele hulp neemt af
- vroegtijdig beeld van potentiële problemen zodat preventieve maatregelen genomen kunnen worden
- instrument voor een gezonde(re) leefstijl
- aanpak voor langdurig zieken
Kortom: voor gemeenten en zorgverzekeraars ligt hier een gouden kans voor het grijpen!
